Việc bé biếng ăn, khó hấp thu, không mập mạp bằng các bạn đồng trang lứa dường như luôn là nỗi lo của rất nhiều bố mẹ. Tình trạng suy dinh dưỡng thường gặp là ở trẻ dưới 5 tuổi, nhất là ở lứa tuổi từ 6 – 24 tháng, là giai đoạn chuyển từ bú sữa sang ăn thức ăn thô. Vậy trẻ suy dinh dưỡng nên ăn gì. Bài viết dưới đây Bác sĩ Phạm Thị Mỹ Anh sẽ cung cấp cho bố mẹ những thông tin về dinh dưỡng để nuôi bé phát triển tốt.
Việc nuôi dưỡng và phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ cần được bố mẹ tiến hành sớm. Khoảng “thời gian vàng” để nuôi dưỡng bé là 1000 ngày tính từ khi bé còn là bào thai cho đến khi bé được 2 tuổi. Bé sẽ có khả năng phát triển tốt nhất về thể chất trong tương lai nếu được nuôi dưỡng tốt và đúng cách trong khoảng thời gian này.
Cách đơn giản nhất để biết được trẻ phát triển bình thường hay bị suy dinh dưỡng đó là cân và đo chiều cao cho trẻ đều đặn hằng tháng và so sánh với đường cong tăng trưởng như dưới đây.
Nếu đường biểu diễn đi lên trong giới hạn là trẻ phát triển bình thường, nằm ngang là đe dọa, đi xuống báo hiệu về sự nguy hiểm trong vấn đề tăng trưởng của bé.
Cân nặng của một trẻ bình thường sẽ có những thay đổi như sau:
Sự phát triển chiều cao bình thường của trẻ sẽ có những thay đổi như sau:
Nguyên tắc chung trong một bữa ăn cho bé suy dinh dưỡng là cố gắng làm tăng năng lượng và tăng chất dinh dưỡng trong bữa ăn cho bé, tùy theo lứa tuổi và mức độ dung nạp của bé. Sau đây là 5 nguyên tắc cơ bản về việc trẻ suy dinh dưỡng nên ăn gì.
Bắt đầu từ khi ăn dặm, trẻ phải được ăn từ loãng đến đặc dần. Vì nếu nấu loãng, nhiều nước thì năng lượng sẽ thấp. dạ dày bé bị đầy bởi nước và không thể chứa thêm dù bữa ăn đó chưa đủ năng lượng. Từ 6 – 9 tháng, mỗi ngày nên cho trẻ ăn 2 chén bột khuấy dặc như hồ. Mỗi chén bột phải có đủ 4 nhóm chất: đạm, bột, rau, dầu.
Nếu trẻ khó tiêu, bác sĩ có thể chỉ định dùng men amylase hoặc neopeptin nhỏ vào chén bột hoặc uống. Lưu ý không được sử dụng dài ngày hay tự ý sử dụng.
Ngày ăn 5 – 6 bữa thay vì chỉ ăn 3 bữa. Nên cho trẻ ăn thêm bữa phụ, ví dụ như sau khi ăn bữa chính nếu trẻ ăn ít hơn nửa chén thì ta cho trẻ uống nửa ly sữa, nửa cốc sữa chua, hoặc nửa quả chuối… Làm như vậy trẻ sẽ đỡ chán ăn.
Tại sao chỉ là nửa ly sữa, nửa quá chuối mà không phải là một?
Vì bố mẹ chỉ nên cho trẻ ăn thêm vừa sức của trẻ. Không nên ép trẻ ăn hết khi trẻ đã chán. Vì làm thế, trẻ có thể sẽ nôn trớ và “sợ ăn” dẫn tới biếng ăn sau này. Đặc biệt, trẻ suy dinh dưỡng có thể cho trẻ thêm một cữ sữa buổi tối.
Trẻ suy dinh dưỡng nên ăn gì. Phụ huynh cần lưu ý không nên cho trẻ uống nước trái cây trước khi ăn, hoặc coi nước trái cây là một bữa phụ vì nước trái cây rất ít năng lượng, chỉ có vitamin tan trong trong nước và có đường nên sẽ làm trẻ “ngang bụng” không muốn ăn bữa chính. Cách ăn trái cây đúng nhất là ăn cả cái.
Trẻ suy dinh dưỡng nên ăn gì? Dầu mỡ cung cấp năng lượng gấp đôi chất bột và chất đạm. Mẹ có thể cho dầu mỡ quấy vào bột cháo hoặc cho dầu mỡ vào nước canh, rau xào… để tăng năng lượng trong bữa ăn của trẻ. Ngoài ra chất dầu còn làm chén bột mềm, không quá khô để dễ ăn.
Trong chế độ ăn, ngoài bột, cháo hoặc cơm, trẻ cần ăn thêm các thực phẩm có năng lượng cao như dầu, mỡ, các thức ăn giàu protein động vật như: thịt, cá, trứng, sữa… các loại rau xanh và quả tươi giàu vitamin.
Khi cai sữa mẹ, tránh tình trạng ăn quá nhiều chất bột, thiếu chất đạm sẽ gây cho trẻ dễ bị suy dinh dưỡng.