Xoang là các hốc rỗng nằm trong khối xương sọ - mặt, được lót bởi 1 lớp mô mềm gọi là niêm mạc và bình thường thì sạch và chứa đầy không khí. Tình trạng mà các hốc này bị bít tắc và chứa dịch hay mủ, lớp niêm mạc bị viêm nhiễm, gọi là viêm xoang.

Viêm mũi xoang được hiểu theo nghĩa rộng là viêm mũi và các xoang cạnh mũi, gây ra một nhóm các rối loạn. Phân loại viêm mũi xoang theo thời gian bị viêm gồm có:

• Cấp tính (từ 4 tuần trở lại)
• Bán cấp tính (4 - 12 tuần)
• Mạn tính (trên 12 tuần)

Có thể phân chia thành viêm mũi xoang cấp tính tái phát (lớn hơn hoặc bằng 4 đợt trong một năm mà không có triệu chứng của viêm mũi xoang mạn tính) và viêm mũi xoang cấp tính kịch phát.

Nguyên nhân gây viêm mũi xoang 

Bệnh viêm xoang có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, tuy nhiên dưới đây là một số thủ phạm:

• Vi khuẩn, nấm: Nguyên nhân viêm xoang do vi khuẩn, nấm phát triển trong các xoang gây nên tình trạng viêm nhiễm, ứ đọng chất nhầy, cản trở luồng không khí lưu thông.
• Cơ địa dị ứng: Những người có thể trạng đặc biệt dễ bị dị ứng với một số chất, thường là hóa chất, thức ăn, lông chó mèo, phấn hoa... gây niêm mạc mũi phù nề, bít các lỗ xoang và cuối cùng là nhiễm trùng.
• Sức đề kháng kém: Cơ thể suy nhược, niêm mạc đường hô hấp suy yếu, hệ thần kinh rối loạn khiến cơ thể không đủ sức tấn công lại vi khuẩn cũng là nguyên nhân viêm xoang.
• Bệnh lý đường hô hấp: Nguyên nhân viêm xoang còn do tuyến nhầy niêm mạc xoang hoạt động quá mức, hệ thống lông chuyển các chất nhầy trong xoang ra ngoài hoạt động kém, viêm mũi dị ứng, ...
• Nguyên nhân khác: Bệnh viêm xoang là hậu quả của sâu răng, nhiễm trùng hàm trên, chấn thương...

Các nguyên nhân gây viêm mũi xoang

Triệu chứng, biểu hiện bệnh viêm mũi xoang 

Về căn nguyên thì viêm mũi xoang được chia thành 2 loại chính: Viêm mũi xoang do nhiễm khuẩn và viêm mũi xoang dị ứng.

• Dù là viêm mũi xoang thuộc loại gì đi nữa thì giai đoạn đầu có thể có đau đầu, sốt, có khi sốt cao nhưng hầu hết là sốt nhẹ, nhất là trong loại viêm mũi xoang cấp tính.
• Đau đầu có thể kéo dài cả ngày lẫn đêm nhưng thường đau nhất là lúc nửa đêm về sáng.
• Đau nhức vùng hố mắt, thái dương.
• Nghẹt mũi (do mũi bị viêm nhiễm, phù nề),chảy mũi nước và có thể hắt hơi nhiều lần trong ngày, nhất là sáng sớm lúc mới ngủ dậy.
• Nhiều trường hợp viêm mũi xoang kèm theo viêm mũi làm cho rối loạn khứu giác như không ngửi được mùi hoặc ngửi không chính xác mùi.

Những trường hợp viêm mũi xoang mạn tính thường làm cho người bệnh mệt mỏi, khó chịu, hay bị đau đầu ê ẩm. Viêm mũi xoang cấp tính mà không phát hiện và điều trị sớm, dứt điểm thường chuyển thành viêm xoang mạn tính.

Hậu quả của viêm mũi xoang không được điều trị dứt điểm có thể đưa đến nhiều bệnh nguy hiểm như áp xe não, mờ mắt do viêm thị thần kinh nhãn cầu… Một đặc điểm nữa cũng cần lưu ý là viêm xoang rất dễ bị tái phát, nhất là gặp lại những nguyên nhân gây bệnh từ ban đầu.

Nói chung, viêm mũi xoang thường dễ lây lan từ xoang này sang xoang khác do chúng có cấu tạo liên thông với nhau, người ta thường dùng danh từ là viêm đa xoang (có nghĩa là nhiều xoang bị viêm cùng một lúc). Người bệnh nên đi khám tại bệnh viện, phòng khám viêm xoang uy tín để được chẩn đoán và điều trị sớm. 

Mô phỏng các dạng xoang, viêm xoang

Khi nào nên đi khám viêm xoang?

Khi thấy những triệu chứng dưới đây, người bệnh nên đi khám ngay tại các bệnh viện, phòng khám viêm xoang uy tín thông qua đó bác sĩ sẽ có kết luận về tình trạng bệnh:

• Chảy mũi vàng xanh, đặc
• Chảy dịch từ mũi xuống họng
• Ho, hơi thở hôi
• Nghẹt mũi, giảm khứu giác
• Đau răng hàm trên
• Có thể kèm theo sốt

Trong một số trường hợp cần thiết, người bệnh có thể được chỉ định cho chụp CT-scan hoặc cấy dịch mủ trong mũi xoang để xác định chẩn đoán.

Điều trị viêm xoang

• Dù là viêm xoang cấp hay mạn tính, thì bác sĩ sẽ kê toa thuốc phù hợp với thể trạng và tình trạng bệnh của bạn.
• Người bệnh cũng có thể được cho làm các thủ thuật để hỗ trợ cho việc điều trị bằng thuốc hiệu quả hơn như hút rửa mũi xoang và xông mũi.
• Phẫu thuật điều trị viêm xoang chỉ được đề nghị nếu như các phương pháp điều trị nói trên không tỏ ra có hiệu quả. 

Ngày nay, có rất nhiều cách chữa trị viêm xoang hiệu quả. Bên cạnh Tây y, điều trị viêm xoang bằng Đông y cũng là phương pháp được nhiều người áp dụng và mang lại hiệu quả cao. Việc sử dụng các bài thuốc và phương pháp chữa bệnh theo Đông y không chỉ giúp bệnh tình thuyên giảm mà còn bồi bổ cơ thể, tăng sức đề kháng.