Bệnh truyền nhiễm là các bệnh hay gặp ở trẻ nhỏ (đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi khi đi học) do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn chỉnh. Nhiều phụ huynh thường xuyên phải đưa con đến gặp bác sĩ Nhi khoa vì bệnh truyền nhiễm.
Để con phát triển khỏe mạnh các mẹ nên hiểu về các bệnh truyền nhiễm thường gặp cũng như biết cách phòng chống bệnh nhiễm bệnh qua cuộc sống hằng ngày của trẻ.
Dưới đây là một số bệnh dễ lây nhiễm và có tỷ lệ trẻ mắc bệnh khá cao, bố mẹ có thể tham khảo để có thêm kiến thức về biểu hiện, cách nhận biết bệnh và mức độ nguy hiểm của bệnh để có thể áp dụng vào thực tế.
Khi thấy trẻ có những biểu hiện bệnh truyền nhiễm, cha mẹ nên cho con đi khám với trực tiếp tại các bệnh viện, phòng khám Nhi uy tín hoặc khám với bác sĩ Nhi từ xa để được tư vấn phương hướng điều trị.
Bệnh tiêu chảy cấp là loại bệnh thường gặp ở trẻ em lứa tuổi mầm non và những năm đầu cấp tiểu học. Bệnh gây tử vong cao do trẻ bị mất nước và các chất điện giải.
Biểu hiện trẻ mắc tiêu chảy cấp:
Viêm phổi là tình trạng nhiễm trùng bên trong phổi, xuất hiện khi vi khuẩn hay virut xâm nhập vào trong cơ quan này, sinh sôi nảy nở và tạo nên những ổ nhiễm trùng.
Viêm phổi cấp là bệnh nhiễm khuẩn, do virut, vi khuẩn hoặc nấm gây nên. Vì thế bệnh viêm phổi có thể lây truyền từ bệnh nhân sang những người xung quanh.
Bệnh có thể xuất hiện khi bé đang bị một đợt ho hoặc cảm cúm. Lúc này cơ thể bé giảm sức đề kháng và niêm mạc đường hô hấp bị tổn thương là cơ hội tốt cho vi trùng xâm nhập.
Sau vài ngày, vi khuẩn và virut có thể nhanh chóng sinh sôi nảy nở, tạo nên những túi phế nang chứa mủ và chất nhầy bị nhiễm khuẩn. Ho chính là phản xạ tự vệ rất quan trọng của cơ thể, giúp đẩy chấy nhầy ra khỏi túi phế nang trước khi nhiễm trùng đặt chân được vào đây.
Những biểu hiện chính của viêm phổi:
Viêm gan A là một bệnh truyền nhiễm có thể gây thành dịch. Chúng lây qua đường tiêu hoá do ăn uống các loại thực phẩm, nước ô nhiễm.
Nếu một người nhiễm virut viêm gan A, làm công việc nấu ăn, phục vụ ăn uống trong bếp ăn tập thể… khả năng lây lan bệnh rất nhanh. Mọi người có thể nhiễm virut do ô nhiễm uống nước, do tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh. Bệnh lây lan rất nhanh trước khi các triệu chứng xuất hiện nên khó phát hiện để phòng tránh.
Sau khi bị nhiễm virut 2 - 3 tuần sẽ xuất hiện các triệu chứng: mệt mỏi, buồn nôn, nôn, đau bụng hay có cảm giác khó chịu ở bụng, chán ăn, sốt nhẹ, vàng da và mắt, đau cơ, ngứa… Bố mẹ nên cho trẻ tiêm phòng vắc xin viêm gan để phòng tránh nguy cơ lây nhiễm virut từ người khác.
Bệnh chân - tay - miệng là bệnh truyền nhiễm, có thể xảy ra quanh năm nhưng thường hay gặp vào mùa hè, mùa thu. Bệnh chủ yếu xảy ra với trẻ em dưới 10 tuổi.
Trẻ nhỏ, trẻ em và thiếu niên rất dễ nhiễm và rất dễ phát bệnh vì chúng có ít kháng thể. Bệnh lây từ người sang người do tiếp xúc trực tiếp với nước mũi, nước bọt, mụn, phân của người nhiễm. Tuần đầu tiên của người bệnh dễ lây sang người khác.
Khi bị nhiễm virut bệnh thường ủ từ 3 - 5 ngày. Biểu hiện sớm nhất của bệnh là sốt nhẹ, chán ăn, mệt mỏi. Đặc biệt bệnh rất dễ nhầm với các bệnh khác như viêm da bọng nước, thuỷ đậu.
Trong 1 - 2 ngày có nốt hồng ban đường kính vài milimet nổi trên nền da, sau đó trở thành bọng nước thường xuất hiện ở lòng bàn tay, cẳng tay, lòng bàn chân, cẳng chân. Ở miệng có dạng vết loét, thường ở trong miệng, ở trên lưỡi hay ở vòm miệng làm trẻ nuốt đau.
Trong giai đoạn diễn biến, khi virut gây bệnh xâm nhập hệ thần kinh trung ương, sẽ xuất hiện triệu chứng rối loạn tri giác, như lơ mơ, li bì mê sảng hay co giật.
Nếu được điều trị kịp thời sẽ phục hồi nhanh nhưng sau đó vẫn còn những rối loạn tâm thần kinh kéo dài. Nếu không được điều trị bệnh cũng có thể ảnh hưởng đến tính mạng.
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính, xảy ra do muỗi vằn truyền virus Dengue từ người bệnh sang người khỏe mạnh.
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ em, nhưng cũng có thể gặp ở người lớn và có nguy cơ tử vong cao nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách.
Triệu chứng sốt xuất huyết dễ nhầm lẫn với Covid-19, cha mẹ nên hết sức lưu ý, tuyệt đối không tự tìm cách chữa bệnh tại nhà mà không có sự tư vấn của bác sĩ.
Chia sẻ Facebook
Cha mẹ cần đưa bé đi khám sốt xuất huyết khi:
Cách phòng bệnh ở từng trường hợp sẽ có đặc thù riêng, nhưng chung quy lại, bố mẹ có thể giữ cho trẻ khỏi nhiễm bệnh theo những cách sau:
Cho trẻ bú mẹ ngay những giờ đầu sau sinh và tiếp tục bú đến 24 tháng tuổi
Trong sữa mẹ có chứa nồng độ globulin cao. Các chất này có thể giúp hình thành yếu tố kháng thể giúp trẻ phòng chống các bệnh nhiễm khuẩn nói chung và bệnh về đường hô hấp nói riêng. Mặt khác, nó còn có thể giúp ngăn chặn virus hiệu quả.
Ngoài ra, trong sữa còn có chứa lactoferrin ức chế hấp thu sắt của vi khuẩn, gây cản trở trong sự trao đổi chất của vi khuẩn và đóng vai trò như một chất kháng khuẩn hiệu quả giúp phòng ngừa hiện tượng nhiễm khuẩn đường hô hấp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Sữa mẹ còn chứa các probiotic (những vi khuẩn có lợi) có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch đường hô hấp và tiêu hóa.
Ăn uống khoa học
Cho trẻ ăn bổ sung hợp lý, cân đối đầy đủ các nhóm thực phẩm, đặc biệt chú ý cung cấp đầy đủ chất đạm (protein) từ sữa, trứng, cá, thịt, đậu đỗ. Vì bản chất của các kháng thể là protein, nếu thiếu trẻ sẽ không tạo được kháng thể phòng chống bệnh tật.
Bên cạnh đó, việc tăng cường bổ sung các vi chất dinh dưỡng cũng vô cùng quan trọng. Đó là vitamin: A, D, C và các khoáng chất như kẽm, sắt, selen, canxi, magie... Ở trẻ nhỏ, những vi chất này đóng vai trò quan trọng, hỗ trợ các hoạt động chức năng và gián tiếp tác động tích cực lên hệ miễn dịch.
Mẹ có thể bổ sung vi chất dinh dưỡng cho bé bằng nguồn thức ăn phong phú hàng ngày (thịt, cá, tôm cua, trứng, sữa, rau, củ, quả)
Tiêm phòng vắc xin đầy đủ theo lịch tiêm chủng của Bộ Y tế
Tiêm vắc xin là biện pháp hữu hiệu nhằm dự phòng các bệnh truyền nhiễm, làm giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong, giúp bé khỏe mạnh, phát triển thể chất và trí não bình thường.
Tiêm vắc xin theo lịch của Bộ Y tế có thể phòng ngừa một số bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm có thể gây thành dịch lớn và có biến chứng nặng nề.
Không gian sống sạch sẽ
Đảm bảo cho trẻ có một không gian sống sạch sẽ, trong lành, không khói bụi và ô nhiễm: nhất là khói thuốc lá, thuốc lào, khói than tổ ong...
Giữ gìn vệ sinh cơ thể sạch sẽ, tăng cường vận động ngoài trời giúp cơ thể tổng hợp vitamin D, một vitamin quan trọng tăng cường hệ miễn dịch trong khi lại có rất ít trong thức ăn, vận động thường xuyên giúp trẻ có một cơ thể khỏe mạnh và linh hoạt hơn, từ đó trẻ cũng ít mắc bệnh hơn.
Vệ sinh ăn uống và vệ sinh cá nhân
Thực hiện tốt vệ sinh chung và vệ sinh cá nhân, đặc biệt rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; Thực hiện ăn chín, uống sôi; cung cấp và sử dụng nước sạch, xử lý hệ thống rác và nước thải; những loại sò, trai, hến, tôm cua, ốc… ở những vùng nhiễm bẩn cần được đun sôi hoặc hấp chín trước khi ăn; khu nhà trẻ, mẫu giáo cần tuân thủ các quy tắc vệ sinh.
Người đã nhiễm virut viêm gan A chưa khỏi, không nên chế biến, nấu nướng thức ăn cho gia đình hoặc nơi tập thể. Rửa tay bằng xà phòng trước khi chuẩn bị nấu nướng hay ăn uống.
Không dùng chung bát, đũa, khăn mặt, hay bàn chải đánh răng với người bệnh. Không tắm ở nơi có nguồn nước bị ô nhiễm. Tại các vùng lũ lụt cần vệ sinh tốt nơi chứa nước sinh hoạt, tẩy uế và cho thuốc sát khuẩn. Chỉ sử dụng nước đã khử khuẩn cho sinh hoạt và nấu ăn.
Khi bị bệnh thì không cần kiêng gió, không đắp lá cây vì sẽ gây nhiễm trùng da.
Ngủ đủ giấc: Cho trẻ ngủ đủ giấc cũng là một yếu tố quan trọng để tăng cường hệ miễn dịch.
